مشکلات دندان و به دنبال آن ارتودنسی کودکان، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های والدین به حساب می‌آیند؛ زیرا نامرتبی و ناهماهنگی دندان‌ها علاوه بر خرابی آن‌ها تاثیر زیادی روی رویش دندان‌های دائمی، نحوه تکلم و... دارد. از آنجایی که زمان انجام ارتودنسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، در این مطلب از مجله زیبا باش همراه ما باشید تا شما را برای درمان دندان‌های کودکتان راهنمایی کنیم.
ارتودنسی برای کودکان
ارتودنسی از روش های زیبایی دندان در هر سنی است. در واقع ارتودنسی برای کودکان، مجموعه اقداماتی است که باعث درمان نامنظمی و ناهنجاری‌های موقعیت دندان‌ها و فک می‌شوند. البته کلیه کار‌های پیشگیرانه از ایجاد این نامنظمی‌ها و رفع به موقع مشکلات نیز زیرمجموعه این درمان قرار می‌گیرند. امکان انجام ارتودنسی در هر سنی وجود دارد، اما درمان به موقع آن در سنین پایین باعث کاهش طول دوره درمان، سهولت آن و جلوگیری از بدتر شدن شرایط می‌شود.
چه علائمی نشان دهنده نیاز به ارتودنسی در کودکان هستند؟
انجمن ارتودنتیست‌ها و انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می‌کنند که تمامی کودکان توسط متخصصان ارتودنسی مورد ارزیابی قرار بگیرند. این موضوع باعث تشخیص و درمان به موقع مشکلات احتمالی دندان‌ها و حتی پیشگیری از آن‌ها می‌شود. موارد زیر از علائم نشان دهنده نیاز به ارتودنسی در کودکان هستند که در صورت وجود آن‌ها باید به متخصص مراجعه کنید. برای دانستن اینکه چه کسانی به ارتودنسی دندان نیاز دارند، باید این علامت‌ها توسط دندانپزشک بررسی شوند.
· جلوبودن یکی از فک‌های کودک
· شلوغ و نامنظم بودن دندان‌های دائمی
· افتادن زودهنگام و دیرهنگام دندان‌های شیری کودک
· وجود فاصله بین دندانی در همه دندان‌ها
· وجود عادت مکیدن انگشت در کودک
· عدم صاف و تراز بودن فک به ویژه هنگام غذاخوردن
· تنفس از دهان به جای تنفس از بینی در کودک
· مشکل داشتن کودک در صحبت کردن و غذا خوردن
· وجود فاصله بین دندان‌های فک بالا و پایین کودک هنگام بستن دهان
علت انجام ارتودنسی در سنین پایین برای کودک چیست؟
آغاز ارزیابی و درمان ارتودنسی کودک از سنین پایین به دلیل ایجاد بیشتر مشکلات جزئی و ظریف مربوط به رشد فک و دندان‌ها از این سن است. به دلیل اینکه تغذیه مادران باردار روی دندان کودک تاثیر زیادی دارند، می‌توان به اهمیت فوق‌العاده تغذیه در دوران بارداری پی برد.
به توصیه ارتودنتیست‌ها مشکلات دندانی کودکان باید از همان سنین رشد مورد اصلاح قرار بگیرند؛ زیرا پس از اتمام سن رشد و بلوغ، پروسه‌های درمانی ارتودنسی احتمالا طولانی‌تر و پرهزینه‌تر هستند. در این سن ناهنجاری‌های فک و سایر اختلالات فکی هم تشخیص داده می‌شوند.
بهترین سن برای ارتودنسی دندان کودکان چه موقع است؟
زمانی که کودک به پروسه ارتودنسی نیاز داشته باشد، دیگر سن و سال آن ملاکی برای انجام ارتودنسی محسوب نمی‌شود. بهترین سن برای انجام ارتودنسی در کودکان، به نیاز‌های آن‌ها بستگی دارد و این معیار از یک کودک به دیگری متغییر است. به عنوان مثال بچه‌هایی با شکاف کام و لب، باید با کمک تجهیزات ارتودنسی مخصوص قبل از رویش اولین دندان‌های دائمی‌شان درمان شوند.
بچه‌های دیگر از ابتدای سن ۶ یا ۷ سالگی و در حالی که تمامی دندان‌های شیری خود را از دست نداده‌اند، می‌توانند تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرند. در واقع پیشگیری از بروز مشکلات بیشتر در آینده، هدف از انجام درمان زودرس در این سنین است. کلیه درمان‌های مربوط به ارتودنسی در کودکان، شرایط را برای رشد دندان‌های دائمی بهتر می‌کنند. پیش از شروع این روش درمانی برای کودکان باید با انواع ارتودنسی و مراحل انجام آن آشنا شوید. ارتودنسی برای کودکان و در سنین پایین اغلب در دو فاز صورت می‌گیرد:
فاز اول ارتودنسی در کودک
سن ۶ تا ۷ سالگی بهترین زمان برای فاز اول درمان به حساب می‌آید که با بررسی وضعیت فک و دندان توسط متخصص شروع می‌شود. در این فاز کم‌تر به سیم‌های ارتودنسی نیاز است و بیشتر از وسیع‌کننده‌ها و فضانگهدار‌ها استفاده می‌کنند.
فاز دوم درمان ارتودنسی
اغلب کودکانی که به درمان ارتودنسی اولیه احتیاج دارند، بعدها برای تکمیل روند تراز دندان‌ها و فک باید بریس یا اقدامات اضافی دیگری انجام دهند. این مرحله در واقع فاز دوم ارتودنسی کودکان است. اما اگر درمان در مراحل اولیه را به موقع انجام دهید، احتمالا نیاز به انجام اقدامات اضافه در آینده به میزان قابل توجهی کم‌تر می‌شود. سن ۱۰ تا ۱۴ سالگی بهترین زمان شروع فاز دوم است.
مزایای انجام ارتودنسی برای کودکان در سنین پایین
· بهبود سلامت دهان و دندان کودک: ارتودنسی با مرتب کردن وضعیت دندان‌ها و رفع فاصله و نامنظمی آن‌ها و فک، باعث جلوگیری و رفع بوی بد دهان و پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. این موضوع یکی از مهم‌ترین مزایای انجام ارتودنسی برای کودکان به حساب می‌آید که پس از درمان، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان برای آن‌ها راحت‌تر می‌شود. اصلاح نامرتبی دندان با روش لمینت دندان هم برای کودکان انجام می‌شود که بعد از آن هم رعایت بهداشت دهان و دندان، ضروری است.
· زیبایی و افزایش اعتماد به نفس: کودکانی که دچار مشکلات دندانی هستند، به دلیل تمسخر آن‌ها حتی به شوخی توسط بزرگسالان و هم سن و سال‌های خودشان، اعتماد به نفس کم‌تری دارند. با انجام ارتودنسی کودکان و اصلاح طرح لبخند، علاوه بر زیبایی چهره کودک، اعتماد به نفس آن‌ها هم افزایش پیدا می‌کند.
· کاهش هزینه ارتودنسی: در سنین بالا با بیشتر شدن دوره درمان، تعداد دفعات مراجعه به پزشک بالاتر رفته و گاهی اوقات نوع درمان هم متفاوت می‌شود. این موارد روی افزایش هزینه درمان هم تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل انجام ارتودنسی در سنین پایین باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود.
· کاهش دوره درمان: طول دوره درمان در کودکان کاهش پیدا می‌کند. حتی انجام این درمان به کمک روش‌های ساده و بدون استفاده از سیم ارتودنسی، در مدت زمان کوتاهی تمامی شلوغی‌ها و به ریختگی دندان‌ها را از بین می‌برد.
· بهبود تکلم و توانایی جویدن: یکی دیگر از مزیت‌های ارتودنسی برای کودکان، بهبود گفتار و قدرت جویدن آن‌ها است؛ زیرا با قرار‌گیری دندان‌ها در موقعیت نامناسب، تکلم و جویدن به درستی صورت نمی‌گیرد. عدم جویدن نامناسب غذا به دنبال نامنظم بودن دندان‌ها، سبب بروز مشکلات گوارشی می‌شود.
طول دوره ارتودنسی در کودکان چقدر است؟
شروع درمان ارتودنسی در کودکان علاوه بر بهبود نتایج آن، طول دوره درمان را به حداقل می‌رساند. با تشخیص و برنامه‌ریزی اصولی، درمان ارتودنسی راحت‌تر، آسان‌تر و کوتاه‌تر می‌شود. اغلب این درمان‌ها در طول ۱۸ ماه یا کم‌تر به پایان می‌رسند. اما زمان‌بندی نامناسب برای مراجعه، درمان‌های طولانی مدت با تجربه منفی و کاهش رضایت را به همراه دارد.
سخن پایانی
درمان ارتودنسی کودکان باعث عملکرد صحیح دندان‌های آن‌ها می‌شود. پس از انجام ارتودنسی کودک می‌تواند بهتر غذا را بجود و عمل بلع برای او راحت‌تر است. انجام این درمان در سنین پایین‌تر باعث کاهش طول دوره درمان، کاهش هزینه‌ها و بهبود سلامت دهان و دندان کودک می‌شود. بهترین سن برای انجام این درمان در کودکان ۷ سالگی و قبل از افتادن تمامی دندان‌های شیری است.
پشتیبانی زیباباش 09395432010