همه چیز درباره ویار در بارداری

ویار بارداری که به عنوان ویار حاملگی نیز شناخته می‌شود، یکی از مسائل رایجی است که بسیاری از زنان باردار در طول دوران بارداری تجربه می‌کنند. این وضعیت به میل ناگهانی و شدید به مصرف غذاها یا خوراکی‌های خاص گفته می‌شود. ممکن است هوس خوردن یک خوراکی خاص به سراغتان بیاید و بعد از کمی مصرف، متوجه شوید که چندان از آن لذت نمی‌برید یا حتی تمایلی به ادامه خوردن آن ندارید.

در این مطلب از مجله زیبا باش، به بررسی دقیق دلایل بروز ویار بارداری، زمان شروع و مدت آن، عوامل تأثیرگذار و نکاتی برای مدیریت آن خواهیم پرداخت.

ویار بارداری چیست؟

هنگامی که باردار می‌شوید، ممکن است به یکباره تمایل شدیدی به یک خوراکی یا غذایی خاص پیدا کنید. این میل، که به آن ویار بارداری گفته می‌شود، به طور ناگهانی و اغلب در سه ماهه اول بارداری رخ می‌دهد. در حالی که ممکن است این تمایل به مقدار زیاد خوراکی‌ها ایجاد شود، اکثر زنان تنها مقدار کمی از این خوراکی‌ها را مصرف می‌کنند و بعد از آن، تمایل خود را از دست می‌دهند. این تغییرات در ذائقه و تمایلات غذایی، بخشی طبیعی از بارداری بوده و اغلب با تغییرات هورمونی و فیزیولوژیک بدن در دوران بارداری همراه است.

بیشتر بخوانید: عوامل موثر بر زایمان زودرس

ویار حاملگی از چه زمانی شروع می‌شود؟

معمولاً ویار بارداری از سه ماهه اول شروع شده و در سه ماهه دوم به اوج خود می‌رسد. با ورود به سه ماهه سوم، شدت این هوس‌ها کاهش می‌یابد. در بسیاری از موارد، ویارها پس از زایمان از بین می‌روند. اما برای تعداد کمی از زنان، برخی از هوس‌ها یا عادات غذایی ممکن است همچنان باقی بمانند.

عوامل موثر بر ویار حاملگی

چرا ویار در بارداری رخ می‌دهد؟ هنوز پاسخ دقیقی برای این پرسش وجود ندارد، اما چندین نظریه علمی به توضیح این پدیده کمک می‌کنند. تغییرات هورمونی سریع در دوران بارداری یکی از اصلی‌ترین دلایل است. بدن در این دوران برای حمایت از رشد جنین و تغییرات فیزیولوژیکی که در آن رخ می‌دهد، نیازمند انرژی و مواد مغذی بیشتری است. بنابراین، تمایل به مصرف برخی غذاها ممکن است نتیجه تلاش بدن برای تأمین این نیازها باشد.

علاوه بر این، برخی محققان معتقدند که ویار بارداری ممکن است به دلیل تغییرات در طعم و بوی غذاها باشد. در دوران بارداری، حس بویایی و چشایی زنان حساس‌تر می‌شود. برخی غذاها ممکن است بوی قوی‌تری داشته باشند که باعث جلب توجه مادر می‌شود، در حالی که بوی دیگر غذاها می‌تواند موجب ایجاد حس تنفر و بیزاری شود.

بیشتر بخوانید: برای زیبایی جنین چی بخوریم؟

ارتباط ویار با کمبودهای تغذیه‌ای

یک تئوری دیگر درباره ویار بارداری این است که بدن با تجربه کردن ویار به دنبال جبران کمبودهای تغذیه‌ای است. به عنوان مثال، اگر مادر تمایل زیادی به مصرف غذاهای شور مثل ترشیجات داشته باشد، ممکن است بدن او نیاز بیشتری به سدیم داشته باشد. همچنین، هوس‌های غذایی شیرین مثل بستنی یا شکلات ممکن است نشان‌دهنده نیاز به کلسیم یا چربی بیشتر باشد.

با این حال، لازم به ذکر است که هوس بارداری به معنای نیاز دقیق بدن به همان غذای خاص نیست، بلکه ممکن است بدن به مواد مغذی درون آن غذا نیاز داشته و آن را به صورت هوس غذاهای خاص تفسیر کند.

رایج‌ترین موارد ویار در دوران بارداری

بیشتر هوس‌های غذایی در بارداری بی‌ضرر هستند و شامل خوراکی‌هایی می‌شوند که به راحتی قابل دسترس هستند. برخی از متداول‌ترین خوراکی‌هایی که زنان باردار به آن‌ها ویار پیدا می‌کنند شامل شیرینی‌ها، بستنی، شکلات، لبنیات، فست فودها و غذاهای نشاسته‌ای مانند نان و پیتزا هستند. ترکیب‌های عجیب و غریب مثل پفک با چیپس یا مواد ترش و شیرین نیز در میان هوس‌های بارداری رایج است.

ویار غیرخوراکی (پیکا)

در برخی موارد نادر، زنان باردار ممکن است تمایل به خوردن مواد غیرخوراکی داشته باشند. این بیماری که به پیکا معروف است، شامل میل به مصرف موادی مانند خاک، پودر لباسشویی، مداد رنگی یا حتی مهر نماز است. این وضعیت خطرناک بوده و باید به سرعت تحت درمان قرار گیرد. مصرف این مواد می‌تواند به سلامت مادر و جنین آسیب رسانده و باعث مشکلات جدی مانند کمبود آهن یا مسمومیت شود.

تأثیر ویار بارداری بر وزن و سلامت مادر

یکی از نگرانی‌های مهم در مورد ویار حاملگی، تأثیر آن بر سلامت عمومی مادر و جنین است. برخی از هوس‌های غذایی به خوراکی‌های پرکالری و ناسالم مانند فست فودها، شیرینی‌ها و بستنی‌های چرب محدود می‌شوند. مصرف زیاد این غذاها می‌تواند منجر به افزایش وزن بیش از حد، دیابت بارداری یا حتی افزایش خطر پره اکلامپسی شود. پره اکلامپسی یک وضعیت تهدیدکننده زندگی است که با افزایش فشار خون در دوران بارداری همراه بوده و می‌تواند عواقب جدی برای مادر و جنین داشته باشد.

بیشتر بخوانید: اهمیت تغذیه در دوران بارداری

راه‌های مدیریت ویار دوران بارداری

برای مدیریت ویار بارداری، لازم است از روش‌های مختلفی استفاده کرده تا بتوانید بدون تأثیر منفی بر سلامت خود و جنین، با این هوس‌ها مقابله کنید. در ادامه به توضیحات بیشتری در این زمینه خواهیم پرداخت:

1. انتخاب جایگزین‌های سالم‌تر:

یکی از بهترین راه‌ها برای مدیریت ویارهای حاملگی، انتخاب غذاهای سالم به جای خوراکی‌های پرکالری و پرچرب است. برای مثال:

·        به جای بستنی‌های پرچرب از ماست‌های کم‌چرب یخ‌ زده یا اسموتی‌های خانگی استفاده کنید. ماست‌های یخ ‌زده پروبیوتیک دارند و می‌توانند نیاز بدن به مواد مغذی را بدون افزایش کالری‌های غیرضروری تأمین کنند.

·        اگر تمایل به شیرینی دارید، به جای شکلات یا شیرینی‌های پرشکر، از میوه‌های خشک مانند خرما، کشمش یا برگه زردآلو استفاده کنید. این خوراکی‌ها هم طبیعی‌تر و هم دارای فیبر و ویتامین‌های بیشتری هستند که به بدن شما کمک می‌کنند تا سالم‌تر باقی بماند.

·        در صورت ویار به غذاهای شور، به جای چیپس یا فست ‌فودها، از آجیل‌های بدون نمک یا خوراکی‌های سالم‌تر مانند ذرت بو داده (پاپ‌کورن) کم ‌نمک استفاده کنید.

2. صبوری قبل از پاسخ به هوس‌ها:

یکی از روش‌های مؤثر در مدیریت ویار حاملگی، این است که قبل از تسلیم شدن به هوس‌ها، چند دقیقه صبر کنید. این زمان کوتاه به شما کمک می‌کند تا بررسی کنید که آیا واقعاً به آن خوراکی نیاز دارید یا اینکه صرفاً یک واکنش کوتاه‌ مدت است. بسیاری از مواقع پس از چند دقیقه، شدت هوس کاهش می‌یابد و شما نیازی به مصرف خوراکی نخواهید داشت.

3. مصرف وعده‌های غذایی منظم و مغذی:

اگر وعده‌های غذایی متعادل و منظم داشته باشید، احتمال بروز ویار بارداری کمتر می‌شود. خوردن وعده‌های کوچک و سالم در فواصل کوتاه (هر 2 تا 3 ساعت) به ثابت نگه داشتن سطح قند خون کمک کرده و از هوس‌های ناگهانی جلوگیری می‌کند. مواد مغذی مانند پروتئین (تخم مرغ، گوشت کم‌چرب، ماهی) و فیبر (سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل) نقش مهمی در کنترل هوس‌ها دارند.

4. آبرسانی کافی به بدن:

نوشیدن مقدار کافی آب می‌تواند به کاهش ویارهای کاذب کمک کند. بسیاری از اوقات، بدن در حالت تشنگی دچار هوس به غذا می‌شود و شما احساس گرسنگی یا تمایل به خوراکی‌های خاص دارید، در حالی که بدنتان به سادگی نیاز به آب دارد. بهتر است در طول روز همیشه یک بطری آب در دسترس داشته و به طور منظم از آن بنوشید.

5. خواب و استراحت کافی:

کمبود خواب و خستگی مفرط می‌تواند منجر به افزایش ویار حاملگی شود. بدن در زمان استرس یا خستگی تمایل به مصرف غذاهای پرکالری و شیرین دارد. بنابراین، داشتن یک برنامه منظم خواب و استراحت، علاوه بر کاهش استرس، به مدیریت بهتر ویار بارداری کمک می‌کند.

6. توجه به نیازهای بدن:

گاهی ویارهای بارداری نشان‌دهنده نیاز بدن به مواد مغذی خاصی هستند. مثلاً اگر هوس غذاهای غنی از کربوهیدرات دارید، ممکن است بدنتان به انرژی بیشتری نیاز داشته باشد. به جای مصرف شیرینی‌های ناسالم، از غذاهای حاوی کربوهیدرات‌های پیچیده مانند نان گندم کامل، برنج قهوه‌ای یا پاستای گندم کامل استفاده کنید که انرژی طولانی‌مدت و پایداری را برای بدن فراهم می‌کنند.

7. مراجعه به مشاور تغذیه:

در صورتی که ویارهای شما بیش از حد ناسالم هستند، مشورت با یک مشاور تغذیه می‌تواند به شما کمک کند تا رژیم غذایی خود را بهتر مدیریت کرده و از مواد غذایی که برای سلامتی شما و جنین مضر است، دوری کنید.

8. ورزش سبک و منظم:

فعالیت‌های بدنی سبک مانند پیاده‌روی، یوگا یا تمرینات کششی نه تنها به حفظ سلامت بدن کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند هوس‌های غذایی را نیز کاهش دهند. فعالیت‌های بدنی سطح هورمون‌ها را تنظیم کرده و باعث بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب و استرس می‌شوند که این عوامل می‌توانند در کاهش هوس‌های غذایی مؤثر باشند.

با رعایت این نکات و راهکارها، می‌توانید ویار حاملگی خود را بهتر مدیریت کنید و از تغذیه‌ای سالم و متعادل برای خود و جنین بهره‌مند شوید.

جمع بندی

ویار بارداری یک پدیده طبیعی است که در دوران بارداری رخ می‌دهد و معمولاً بی‌ضرر است. اما لازم است که زنان باردار با آگاهی از نیازهای تغذیه‌ای بدن خود و انتخاب گزینه‌های سالم‌تر، این دوره را به سلامت طی کنند. در صورت بروز ویارهای غیرخوراکی یا مصرف مواد ناسالم، مشورت با پزشک ضروری است تا از بروز مشکلات جدی برای مادر و جنین جلوگیری شود.