بوتاکس برای چه کسانی ممنوع است؟

بوتاکس نام تجاری سمی است که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ساخته می‌شود و پزشکان سال‌ها از آن به عنوان درمانی برای از بین بردن چین و چروک استفاده کرده‌اند. مارک‌های دیگری مانند Dysport و Xeomin نیز در بازار موجود است. اما با این حال بوتاکس اصطلاحی است که معمولاً می‌شنوید زیرا اولین سم بوتولینوم تزریقی بود. در این مقاله از زیبا باش با بوتاکس و این که تزریق آن برای چه افرادی ممنوع است آشنا خواهیم شد. 

بوتاکس چیست؟

بوتاکس نام تجاری سم بوتولینوم نوع A است، یک نوروتوکسین شناخته شده برای ایجاد بوتولیسم، بیماری که عضلات را فلج می‌کند و می‌تواند کشنده باشد. بوتاکس اولین بار برای درمان بیماری‌های پزشکی مانند اسپاسم عضلانی، تعریق بیش از حد زیر بغل و تیک پلک تاییدیه FDA را دریافت کرد.

بوتاکس سیگنال‌های اعصاب به ماهیچه‌ها را مسدود می‌کند. عضله تزریق شده نمی‌تواند منقبض شود که باعث شل شدن و نرم شدن چین و چروک می‌شود. بوتاکس در خطوط پیشانی، خطوط پنجه کلاغی (خطوط اطراف چشم) و خطوط اخم تزریق می‌شود. بوتاکس به درمان چین و چروک‌های ناشی از آسیب خورشید یا جاذبه کمک نمی‌کند.

تزریق سم بوتولینوم معمولاً برای کاهش چین و چروک موثر است.

برای اکثر افراد، این تزریق‌ها به رفع چین و چروک کمک می‌کند. اما برای برخی افراد، چین و چروک‌ها ممکن است دقیقاً یکسان به نظر نرسند. با پزشک خود در مورد آنچه از تزریق سم بوتولینوم انتظار دارید صحبت کنید. او می‌تواند در مورد سایر گزینه‌های کاهش چین و چروک در صورت موثر نبودن بوتاکس با شما صحبت کرده و روش درمانی مؤثر را پیشنهاد دهد. 

بوتاکس چگونه عمل می‌کند؟

سم بوتولینوم توسط نوع خاصی از باکتری تولید می‌شود که در مقادیر بالاتر می‌تواند سمی باشد. با این حال، فقط دوزهای کوچک و ضعیف تر سم بوتولینوم برای کاهش چین و چروک صورت استفاده می‌شود. هنگامی که سم بوتولینوم تزریق می‌شود، سیگنال‌های عصبی خاصی را که باعث انقباض عضلات می‌شوند، مسدود می‌کند. ماهیچه‌ها شل می‌شوند و چین و چروک‌های ناخواسته را کاهش می‌دهند. این اثر حدود 3 الی 6 ماه طول می‌کشد. پس از آن، ماهیچه‌ها دوباره حرکت می‌کنند و چین و چروک‌ها برمی‌گردند. بیشترین استفاده پزشکان از بوتاکس، درمان و کاهش چین و چروک‌های پوستی است، اما بوتاکس می‌تواند به درمان سایر بیماری‌ها از جمله موارد زیر نیز کمک کند:

• ·        عرق کردن شدید زیر بغل (هیپرهیدروزیس)
• ·        دیستونی دهانه رحم، (این بیاری یک اختلال عصبی است که باعث اسپاسم شدید عضلات گردن و شانه می‌شود).
• ·        پلک زدن‌های غیر قابل کنترل (بلفارواسپاسم)
• ·        درمان انحراف چشم (استرابیسم)
• ·        میگرن شدید
• ·        مشکلات مثانه، از جمله مثانه بیش‌فعال
  

بیشتر بخوانید: جوانسازی پوست با تزریق ژل و چربی

تزریق بوتاکس چگونه انجام می‌شود؟

انجام بوتاکس فقط چند دقیقه طول می‌کشد. نیازی به بیهوشی ندارد و پزشک از یک سوزن کوچک برای تزریق بوتاکس به عضلات خاص استفاده می‌کند. در طول تزریق درد زیادی به جز کمی ناراحتی جزئی احساس نخواهید کرد. هنگامی که سم بوتولینوم تزریق می‌شود، پزشک ممکن است ابتدا یک کرم بی‌حس کننده روی آن ناحیه بمالد تا آن را بی‌حس کند. سپس بوتاکس را به ماهیچه‌های خاص صورت تزریق می‌کند. این فرآیند فقط چند دقیقه طول می‌کشد و می‌تواند به صورت سرپایی در مطب پزشک انجام شود. در هفته اول درمان، باید متوجه شل شدن عضلات و کاهش خطوط و چین و چروک صورت شوید.

به طور کلی 7 تا 14 روز طول می‌کشد تا اثرات کامل بوتاکس نمایان شود. بهتر است حداقل 1 هفته قبل از تزریق از مصرف الکل خودداری کنید. همچنین باید 2 هفته قبل از درمان مصرف آسپرین و داروهای ضد التهاب را متوقف کرده تا از کبودی پس از تطریق جلوگیری کنید. لازم است به مدت 24 ساعت از مالیدن محل تزریق پرهیز کنید تا بوتاکس در ناحیه دیگری پخش نشود. همچنین بهتر است تا 4 ساعت بعد از تزریق در حالت ایستاده بمانید و به مدت یک روز از انجام فعالیت‌های ورزشی خودداری کنید.

شما می‌توانید بلافاصله پس از تزریق فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرید. یک نکته مهم که به آن اشاره شد این است که پس از تزریق بوتاکس و درمان چین و چروک، نواحی تحت درمان را مالش یا ماساژ ندهید زیرا می‌تواند باعث حرکت سم بوتولینوم به ناحیه دیگری از صورت شما شود. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است دچار ضعف موقت عضلات یا افتادگی پوست صورت شوید.

ماندگاری بوتاکس چقدر است؟

معمولاً اثرات بوتاکس 3 تا 6 ماه ماندگاری دارد. اما به هر حال با بازگشت آهسته عضله، خطوط و چین و چروک‌ها شروع به نمایان شدن کرده و لازم است دوباره تزریق انجام شود. خطوط و چین و چروک‌ها اغلب با گذشت زمان کمتر می‌شوند زیرا ماهیچه‌ها کوچک می‌شوند. 

عوارض بوتاکس چیست؟

گاهی تزریق بوتاکس با عوارض جانبی موقتی همراه است، این عوارض می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• ·        قرمزی یا کبودی در اطراف ناحیه تزریق: این شایع ترین عارضه جانبی است و از بین می‌رود. اگر آسپرین یا داروی رقیق کننده خون مصرف کنید، احتمال این اتفاق بیشتر است.
• ·        سردرد: به طور معمول، این مورد نادر است و پس از 24 تا 48 ساعت از بین می‌رود.
• ·        افتادگی پلک: تنها درصد کمی از افراد دچار افتادگی پلک می‌شوند و معمولا در عرض 3 هفته از بین می‌رود. این عارضه معمولاً وقتی بوتاکس حرکت می‌کند اتفاق می‌افتد، بنابراین به هیچ عنوان ناحیه تزریق شده را ماساژ ندهید.
• ·        لبخند کج یا بی اختیاری آب دهان در شب
• ·        خشکی چشم یا ریزش اشک شدید
• ·        قرمزی یا سوزش چشم
• ·        درد خفیف یا تورم در اطراف محل تزریق
• ·        علائمی شبیه آنفولانزا یا احساس ناخوشی عمومی
• ·        معده درد شدید یا سوزش معده
• ·        بی حسی در ناحیه تزریق شده
• ·        ضعف در عضلات مجاور محل تزریق

بیشتر بخوانید: روش های جلوگیری از تعریق شدید بدن

بسیار بعید است که سم به خارج از ناحیه درمان گسترش یابد و باعث علائم و نشانه‌های بوتولیسم مانند مشکلات تنفسی، مشکل در بلع، ضعف عضلانی و اختلال در گفتار شود. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید مصرف آن داروها را چند روز قبل از تزریق بوتاکس متوقف کنید یا خیر؟

یک عارضه جانبی کمتر شایع اما جدی تر، پتوز (افتادگی پلک) است. این مشکل می‌توانید باعث اختلال در دید شود. برای کمک به کاهش احتمال عوارض جانبی، پزشک ممکن است استفاده از قطره یا پماد چشمی را پس از تزریق بوتاکس توصیه کند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که به صورت عمودی بنشینید (نه دراز بکشید) و تا حدود 4 ساعت پس از تزریق از فشار دادن روی ناحیه تحت درمان خودداری کنید. علاوه بر این، ممکن است پزشک به شما توصیه کند تا 24 ساعت پس از درمان ورزش نکنید.

تزریق بوتاکس برای چه افرادی ممنوع است؟

قبل از اینکه بتوانید بوتاکس تزریق کنید، باید سالم و حداقل 18 سال داشته باشید. برخی از افراد نمی‌توانند بوتاکس تزریق کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به افراد زیر اشاره کرد:

• ·        افراد با یک بیماری عصبی عضلانی (مانند مولتیپل اسکلروزیس یا میاستنی گراویس)
• ·        خانم‌های باردار یا شیرده
• ·        افراد با عضلات ضعیف
• ·        افراد با بیماری پتوز (افتادگی پلک)، زخم‌های عمیق صورت، یا اجزای صورت ناهموار (زمانی که ویژگی‌ها در هر دو طرف صورت یکسان نیستند)
• ·        وجود مشکلات پوستی در نزدیکی ناحیه تزریق (مانند تبخال)
• ·        افراد با ضعف سیستم ایمنی

اگر قصد تزریق بوتاکس را دارید، در مورد سابقه پزشکی خود و تمام داروهای تجویزی، ویتامین‌ها و مکمل‌های گیاهی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. افرادی که باردار، شیرده یا مبتلا به بیماری عصبی هستند، نباید از بوتاکس استفاده کنند. از آنجایی که بوتاکس برای همه چین و چروک‌ها موثر نیست، ابتدا با پزشک مشورت کنید. اگر به پروتئین شیر گاو حساسیت دارید، نباید بوتاکس تزریق کنید. 

چه داروها، مواد یا مکمل‌هایی با بوتاکس تداخل دارند؟

تزریق سم بوتولینوم با سایر عوامل (به عنوان مثال، آمینوگلیکوزیدها، کورار) که بر عملکرد عصبی عضلانی تأثیر می‌گذارند ممکن است اثر سم بوتولینوم را افزایش دهد. اگر علائم واکنش آلرژیک مانند کهیر، خارش، خس خس سینه، تنفس دشوار، احساس اینکه ممکن است بیهوش شوید، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو دارید، از تزریق بوتاکس خودداری کنید.

سم بوتولینوم موجود در بوتاکس می‌تواند به سایر نواحی بدن فراتر از جایی که تزریق شده است پخش شود. اگر به تازگی داروهایی مانند قرص ویتامین E، آسپرین، اکسیدیرین، قرص امگا 3، ایبوپروفن، ادویل، موتورین و... مصرف کرده‌اید، از تزریق بوتاکس خودداری کنید. 

 اگر داروی خاصی مانند داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، در صورت داشتن هر یک از این عوارض جانبی (تا چند ساعت یا چند هفته پس از تزریق) فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

• ضعف عضلانی غیرمعمول یا شدید
• از دست دادن کنترل مثانه
• صدای خشن، مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن
• افتادگی پلک یا ابرو
• مشکلات بینایی، درد چشم شدید، چشم خشک یا تحریک شده
• درد یا فشار قفسه سینه، گسترش درد به فک یا شانه، ضربان قلب نامنظم
• درد یا سوزش هنگام ادرار کردن، مشکل در تخلیه مثانه
• گلودرد، سرفه، تنگی قفسه سینه، تنگی نفس
• تورم پلک، پوسته شدن یا ترشح از چشم
• سردرد، گردن درد، کمر درد، درد در بازوها یا پاها
• علائم سرماخوردگی مانند گرفتگی بینی، عطسه، گلودرد
• تب، لرز، بدن درد، علائم آنفولانزا
• افزایش تعریق در نواحی غیر از زیر بغل
• کبودی، خونریزی، درد، قرمزی یا تورم شدید در محل تزریق

کلام پایانی

فروش بوتاکس -دارویی که چین و چروک‌ها را از بین می‌برد و اختلالات عضلانی را درمان می‌کند- در سال گذشته به حدود 2 میلیارد دلار رسیده است. این درمان به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می‌شود و پزشکان به طور گسترده از آن استفاده می‌کنند، تا حدی به دلیل این که این روش، یک راه حل نسبتا بی ضرر و موقت برای از بین بردن اثرات پیری است.

در حال حاضر هیچ جایگزینی برای بوتاکس وجود ندارد که به همان اندازه موثر باشد. افرادی که از بوتاکس استفاده می‌کنند، لازم است بدانند که اثرات آن موقتی است، بنابراین حتی اگر سم بین سلول‌ها حرکت کند، برای همیشه در بدن باقی نمی‌ماند. همه سم‌ها عمر محدودی دارند و برای اکثر افراد، صرف نظر از نحوه استفاده از بوتاکس، در نهایت توسط بدن از بین می‌رود. با این حال اگر دارای مشکلات عصبی عضلانی، افتادگی پلک شدید، عضلات ضعیف صورت یا در دوران بارداری و شیردهی هستید، بهتر است از تزریق بوتاکس خودداری کنید. علاوه بر این اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید قبل از تزریق بوتاکس با پزشک خود مشورت نمایید.

ما نیز در زیبا باش آماده شنیدن نظرات و تجربیات شما در زمینه تزریق بوتاکس هستیم. دیدگاه خود را در قسمت نظرات با ما درمیان بگذارید.