روش های صحیح مسواک زدن

بهداشت دهان و دندان نقش مهمی در سلامت کلی بدن دارد. رعایت اصول صحیح مسواک زدن و انتخاب ابزارهای مناسب، از جمله مسواک و خمیر دندان، به پیشگیری از بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان و حتی مشکلات گوارشی کمک می‌کند. در این مقاله از مجله زیبایی و سلامت زیبا باش، روش‌های صحیح مسواک زدن، انتخاب مسواک و خمیر دندان مناسب، اهمیت دهانشویه و نکاتی برای کودکان و افرادی که براکت ارتودنسی دارند، بررسی خواهد شد.

چند بار در روز مسواک بزنیم؟

برای حفظ سلامت دهان و جلوگیری از مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، التهاب لثه و ایجاد جرم، مسواک زدن باید به یک عادت روزانه تبدیل شود. حداقل دو بار در روز مسواک زدن توصیه می‌شود:

1. شب، قبل از خواب:

این زمان، مهم‌ترین زمان برای مسواک زدن است، زیرا در طول شب، بزاق کمتری در دهان تولید شده و محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و تجمع پلاک‌های دندانی ایجاد می‌شود. تمیز نکردن دندان‌ها قبل از خواب می‌تواند باعث افزایش فعالیت باکتری‌ها و در نتیجه پوسیدگی دندان‌ها شود.

2. یک بار دیگر در طول روز

بهترین زمان دیگر برای مسواک زدن، بعد از صبحانه است، زیرا پس از مصرف غذا، باکتری‌ها شروع به فعالیت کرده و اسیدهایی تولید می‌کنند که به مینای دندان آسیب می‌زند. برخی افراد ممکن است ترجیح دهند بعد از ناهار یا عصر نیز مسواک بزنند که این کار می‌تواند تأثیر مثبتی در کاهش جرم دندان و بوی بد دهان داشته باشد.

بیشتر بخوانید: آیا جرمگیری دندان عوارض دارد؟

روش صحیح مسواک زدن دندان ها

مسواک زدن صحیح به اندازه تعداد دفعات آن اهمیت دارد. برای تمیز کردن کامل دندان‌ها، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. مسواک را با کمی آب مرطوب کنید و مقداری خمیر دندان به اندازه یک نخود روی آن بگذارید.

2. مسواک را با زاویه 45 درجه در مرز بین دندان و لثه قرار دهید.

3. با حرکات ملایم و دورانی، دندان‌ها را از لثه به سمت پایین تمیز کنید.

4. تمام سطوح دندان‌ها را مسواک بزنید:

·        سطح بیرونی

·        سطح داخلی

·        سطح جونده

5. زبان خود را نیز مسواک بزنید تا باکتری‌ها و ذرات غذا از بین بروند.

6. خمیر دندان و بزاق را بیرون بریزید، اما بلافاصله دهان را نشویید تا فلوراید جذب دندان‌ها شود.

مدت زمان مسواک زدن چقدر باید باشد؟

هر بار مسواک زدن باید حداقل دو دقیقه طول بکشد تا همه سطوح دندان‌ها از جمله سطح بیرونی، داخلی و سطح جونده تمیز شوند. این زمان ممکن است در ابتدا طولانی به نظر برسد، اما استفاده از تایمر یا مسواک‌های برقی با قابلیت زمان‌بندی می‌تواند به رعایت این مدت کمک کند.

نکات تکمیلی درباره صحیح مسواک زدن

·        اگر سه بار در روز مسواک بزنید، بهتر است. مخصوصاً بعد از وعده‌های غذایی اصلی

·        بلافاصله بعد از خوردن غذاهای اسیدی (مانند مرکبات یا نوشابه) مسواک نزنید. این کار ممکن است به مینای دندان آسیب برساند. بهتر است 30 دقیقه صبر کنید و سپس مسواک بزنید.

·        اگر دسترسی به مسواک ندارید، دهان خود را با آب بشویید یا آدامس بدون قند بجوید تا تولید بزاق افزایش یابد و اسیدهای مضر کاهش پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: ارتودنسی در چه سنی توصیه می شود؟

مسواک برقی بهتر است یا مسواک معمولی؟

هر دو نوع مسواک، در صورت استفاده صحیح، می‌توانند دندان‌ها را کاملاً تمیز کنند. انتخاب بین مسواک برقی و دستی بستگی به سلیقه فردی دارد. برای برخی افراد، مسواک برقی راحت‌تر است، زیرا سر آن چرخشی یا ارتعاشی بوده و نیازی به اعمال فشار زیاد ندارد.

مزایای مسواک برقی:

·        تمیز کردن بهتر بین دندان‌ها

·        مناسب برای افرادی که مهارت کافی در مسواک زدن ندارند.

·        کاهش احتمال ساییدگی لثه ناشی از فشار زیاد

مزایای مسواک دستی:

·        ارزان‌تر و در دسترس‌تر

·        امکان کنترل بیشتر در حرکت مسواک

چگونه یک مسواک مناسب انتخاب کنیم؟

انتخاب یک مسواک مناسب تأثیر زیادی بر سلامت دندان‌ها و لثه‌ها دارد. برای بیشتر بزرگسالان، مسواک‌هایی با سر کوچک و موهای نرم و متراکم بهترین گزینه هستند، زیرا به راحتی می‌توانند به همه قسمت‌های دهان، از جمله دندان‌های عقبی، دسترسی پیدا کنند. موهای مسواک باید به اندازه‌ای انعطاف‌پذیر باشند که بتوانند به زیر لثه نفوذ کرده و پلاک‌های دندانی را به خوبی از بین ببرند. استفاده از مسواک‌هایی با موهای سفت توصیه نمی‌شود، زیرا می‌توانند به مینای دندان آسیب برسانند و باعث تحلیل لثه شوند.

علاوه بر نوع موهای مسواک، طراحی آن نیز اهمیت دارد. برخی مسواک‌ها دارای موهای چندسطحی یا زاویه‌دار هستند که برای تمیز کردن فضای بین دندان‌ها و بخش‌هایی که دسترسی به آن‌ها دشوار است، مناسب‌ترند. همچنین، اگر به دنبال راحتی بیشتر هستید، مسواک برقی می‌تواند گزینه خوبی باشد. مدل‌هایی که دارای سر چرخشی یا ارتعاشی هستند، به‌طور مؤثرتری پلاک‌های دندانی را از بین می‌برند و برای افرادی که به هر دلیلی نمی‌توانند فشار یکنواختی هنگام مسواک زدن اعمال کنند، انتخاب بهتری محسوب می‌شوند.

بیشتر بخوانید: مزایا و معایب بلیچینگ دندان

چرا نباید از مسواک سفت استفاده کنیم؟

برخلاف تصور رایج، مسواک‌های سخت (هارد) دندان‌ها را بهتر تمیز نمی‌کنند، بلکه باعث آسیب به لثه و مینای دندان می‌شوند. از آنجا که پلاک دندان لایه‌ای نرم است، نیازی به فشار زیاد برای تمیز کردن آن نیست. استفاده از مسواک سفت ممکن است منجر به التهاب لثه، حساسیت دندانی و تحلیل لثه شود.

چه زمانی باید مسواک را تعویض کنیم؟

از آنجایی که مسواک‌ها پس از مدتی فرسوده می‌شوند و کارایی خود را از دست می‌دهند، بنابراین لازم است هر سه تا چهار ماه یک ‌بار مسواک خود را تعویض کنید. نشانه‌های استهلاک مسواک عبارتند از:

·        تغییر شکل موهای مسواک

·        کاهش توانایی تمیز کردن دندان‌ها

·        تغییر رنگ موهای مسواک

اگر متوجه خم شدن یا تغییر شکل موهای مسواک شدید، حتی زودتر آن را جایگزین کنید. همچنین، نگهداری مناسب از مسواک اهمیت زیادی دارد؛ همیشه آن را در جای خشک و در معرض جریان هوا قرار دهید تا از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها روی آن جلوگیری شود.

انتخاب خمیر دندان مناسب

انتخاب خمیر دندان مناسب، تأثیر زیادی بر سلامت دندان‌ها و تمیز کردن دندان دارد. خمیر دندان باید حاوی فلوراید باشد، زیرا فلوراید به تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی کمک می‌کند.

مقدار مناسب فلوراید در خمیر دندان:

·        برای بزرگسالان: حداقل 1350 تا 1500 ppm

·        برای کودکان زیر شش سال: 1000 ppm

·        برای کودکان زیر سه سال: استفاده به اندازه یک دانه برنج

·        برای کودکان 3 تا 6 سال: به اندازه یک نخود

نکات مهم برای مسواک زدن صحیح در کودکان

·        تا 7 سالگی باید هنگام مسواک زدن کودک نظارت داشته باشید تا مطمئن شوید که تمام دندان‌هایش را به درستی تمیز می‌کند.

·        به کودک آموزش دهید که خمیر دندان را نبلعد و حتماً پس از مسواک زدن، باقی‌مانده آن را بیرون تف کند.

·        روش صحیح مسواک زدن، یعنی حرکات دورانی و از لثه به سمت پایین، را به او یاد دهید تا از آسیب به لثه جلوگیری شود.

·        کودکان را تشویق کنید که مسواک زدن را به یک عادت روزانه تبدیل کنند و آن را به‌عنوان یک فعالیت سرگرم‌کننده انجام دهند.

·        مسواک کودک باید دارای سر کوچک و موهای نرم باشد تا به لثه و دندان‌های حساس او آسیبی نرساند.

·        برای جذاب‌تر کردن مسواک زدن، می‌توانید از مسواک‌های رنگی یا دارای شخصیت‌های کارتونی مورد علاقه کودک استفاده کنید.

·        مسواک کودک را هر 3 تا 4 ماه یک ‌بار عوض کنید؛ در صورتی که موهای آن فرسوده شده‌اند حتی زودتر این کار را انجام دهید.

·        مراجعه منظم به دندانپزشک کودکان را فراموش نکنید تا وضعیت سلامت دهان و دندان او بررسی شود.

جمع بندی

حفظ سلامت دهان و دندان نیازمند رعایت مداوم اصول بهداشت دهان است. روش‌های صحیح مسواک زدن حداقل دو بار در روز، استفاده از مسواک مناسب و خمیر دندان حاوی فلوراید، نخ دندان کشیدن و در صورت نیاز، مصرف دهانشویه، از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه هستند.

علاوه بر این، انتخاب مسواک مناسب با توجه به نیازهای فردی و تعویض به‌موقع آن، تأثیر بسزایی در حفظ بهداشت دهان دارد. توجه به عادات روزانه مانند عدم مصرف بیش از حد مواد قندی، مراجعه منظم به دندانپزشک و رعایت تکنیک‌های صحیح مسواک زدن نیز از بسیاری از مشکلات دندانی جلوگیری کرده و به شما کمک می‌کند تا لبخندی سالم، زیبا و ماندگار داشته باشید.