زایمان در آب؛ فواید و خطرات احتمالی

زایمان یکی از رویدادهای بزرگ و مهم در زندگی هر زن است. در سال‌های اخیر، با توجه به مزایای ویژه‌ای که زایمان در آب دارد، این روش به عنوان یک روش طبیعی و کم خطر برای زایمان پذیرفته شده است. زایمان در آب به مادر و نوزاد کمک می‌کند تا در محیط آرام و طبیعی زایمان کنند و با کاهش درد و استرس زایمان، خطرات و عوارض زایمان را کاهش می‌دهد. درصورت نیاز به بررسی شرایط و مزایای زایمان طبیعی و سزارین کلیک کنید.

با این حال، همانند هر روش دیگری برای زایمان، زایمان در آب نیز با برخی خطرات همراه است. برای کاهش این خطرات، حضور یک پزشک متخصص در زایمان در آب و نظارت دقیق و کافی بر روی حوضچه‌ی آب و تجهیزات لازم ضروری است. در این مقاله از زیبا باش، به بررسی مزایا و خطرات زایمان در آب، افرادی که باید از این روش پرهیز کنند و چهارگانه‌ی عواملی که باید برای حفظ ایمنی در زایمان در آب مورد توجه قرار گیرند، پرداخته‌ایم. همراه ما باشید.

جهت آشنایی با خانم دکتر لی لی طزری روی تصویر کلیک کنید

زایمان در آب چیست؟

زایمان در آب یا هیدروتزی، روشی برای زایمان است که در آن زنان در حین زایمان، درون یک محیط آبی با دمای مناسب و عمق حدودی 60 تا 80 سانتی‌متر، جای می‌گیرند. این روش به عنوان یک روش طبیعی و غیرمتمرکز بر روی نوزاد و مادر شناخته شده است. علتی که برای انجام زایمان در آب نام برده می‌شود، این است که آب می‌تواند نوزاد را در حین زایمان در محیطی خیلی نزدیک به محیط رحمی‌ قرار داده و احساس آرامش و راحتی برای مادر ایجاد کند. همچنین، آب می‌تواند در کاهش درد زایمان و استرس مادر و نوزاد نیز موثر باشد.

مراحل زایمان در آب

مراحل زایمان در آب، مشابه با مراحل زایمان عادی است و شامل سه مرحله‌ی اصلی زیر می‌شود:

1- باز شدن دهانه رحم: در مرحله اول دهانه رحم پس از شروع انقباضات، شروع به باز شدن می‌کند. در این مرحله، مادر می‌تواند در حوضچه‌ی آب به آرامی ‌شنا کرده یا به جلو و عقب به صورت آرام حرکت کند تا از درد زایمان کم شده و استرس خود را کاهش دهد.

2- فرآیند خارج شدن نوزاد: در این مرحله، نوزاد برای خروج از دهانه رحم وارد مجرای تناسلی مادر می‌شود. در صورتی که زایمان در آب انجام شده باشد، نوزاد با حرکت خود به طور طبیعی و به‌صورت آرام و روان از مجرای تناسلی مادر خارج می‌شود.

3- پایان زایمان: در این مرحله پس از خروج نوزاد، پلاکنتایی دنده‌های فولیکول‌های باریک شده که به رحم و سرویکس چسبیده‌اند جدا شده، به همین ترتیب با خروج نوزاد خارج می‌شوند.

البته در زایمان در آب، به دلیل آرامش و راحتی بیشتر، بعضی مواقع فرآیند زایمان به طور کلی سریع‌تر از زایمان عادی پیش می‌رود و دوره‌ی زمانی لازم برای خروج نوزاد کوتاه‌تر است.

مزایای زایمان در آب چیست؟

در زایمان در آب، مادر و نوزاد در محیطی راحت و طبیعی قرار دارند که به سلامتی آن‌ها کمک زیادی می‌کند. با شروع انقباضات، مادر می‌تواند به آرامی ‌و بدون احساس درد، به حوضچه‌ی آب برود و در آب غوطه ور شود. آب گرم، به عنوان یک منبع طبیعی دارای خصوصیات ضد التهابی و آرامش بخش است و به مادر در کاهش درد زایمان کمک می‌کند.

حضور مادر در آب، فشار بر روی اعضای بدن را کاهش داده و باعث بهبود گردش خون در بدن مادر می‌شود. همچنین، نوزاد به دلیل وجود در آب و قرار گرفتن در محیطی نزدیک به محیط رحمی، احساس آرامش بیشتری دارد و فشار و استرس کمتری را تجربه می‌کند.

زایمان در آب، با کاهش وقفه بین انقباضات نیز به کاهش نیاز به سوراخ شدن غیرطبیعی پرده سری زایمان کمک می‌کند. همچنین، به دلیل حالت نامحسوسی که در آب برای مادر و نوزاد فراهم می‌شود، مادر قادر به جابجایی راحت‌تر است و می‌تواند به راحتی حرکت کند.

در نتیجه، زایمان در آب به عنوان یک روش طبیعی و غیرمتمرکز بر روی نوزاد و مادر شناخته شده که با کاهش درد و استرس زایمان، خطرات و عوارض زایمان را کاهش داده و به افزایش بهبودی و سلامتی مادر و نوزاد کمک می‌کند. به طور کلی مزایا و فواید زایمان در آب را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:

·        کاهش درد: یکی از مهم‌ترین مزایای زایمان در آب، کاهش درد زایمان می‌باشد. نوروپپتیدها که هنگام زایمان ترشح می‌شوند وظیفه کاهش درد را برعهده دارند. آب گرم که برای حمام گرفتن استفاده می‌شود باعث تحریک بیشتر سلول‌های عصبی پوسته خارجی شده و ترشح نوروپپتیدها را افزایش می‌دهد.

·        کاهش استرس: آب باعث ایجاد حس آرامش در مادر می‌شود. به علت حضور آب، فشار بر روی اعضای بدن کاهش یافته و مادر قادر به کنترل بهتر استرس خود می‌باشد.

·        کاهش خطرات و عوارض: زایمان در آب می‌تواند خطرات و عوارض بعضی از روش‌های زایمان مانند بریدگی و عفونت را کاهش دهد. همچنین زایمان در آب، با کاهش وقفه بین انقباضات ، به کاهش نیاز به سوراخ شدن غیرطبیعی پرده سری زایمان کمک می‌کند.

·        کمک به نوزاد: حضور نوزاد در آب، باعث ایجاد حس خوشایند برای نوزاد می‌شود. قلب نوزاد در آب بیشتر در حال خوشی و صحت می‌باشد و به نظر می‌رسد که نوزاد به راحتی از رحم خارج می‌شود.

·        تسهیل در جابجایی: حضور در آب و جابجایی در طول زایمان، سبب تسهیل در جابجایی مادر می‌شود. به علت کمتر بودن وزن بدن در آب، مادر قادر به جابجایی بهتر است.

خطرات زایمان در آب

مانند تمام روش‌های دیگر زایمان، در زایمان در آب نیز برخی خطرات وجود دارد. گرچه این روش به دلیل مزایای فراوانش، اخیراً بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، اما هنوز برخی از تحقیقات در مورد خطرات و عوارض آن در حال انجام است. برخی از خطرات زایمان در آب شامل موارد زیر است:

·        خطر عفونت: در صورتی که حوضچه‌ی آب و تجهیزات مورد استفاده نظافت کافی را نداشته باشند، خطر عفونت برای مادر و نوزاد وجود دارد.

·        خطر لرزش حرارتی: حرارت بالای آب در حالی که مادر درون آن به سرعت حرکت می‌کند، می‌تواند باعث لرزش حرارتی شود که استرس برای مادر و نوزاد را افزایش می‌دهد.

·        خطر خروج نوزاد پیش از موعد: زایمان در آب می‌تواند باعث خروج نوزاد قبل از موعد تحت شرایطی شود که به رشد و سلامتی نوزاد آسیب بزند.

·        خطر بروز اختلالات قلبی: زایمان در آب می‌تواند باعث اختلالات قلبی در نوزاد شود، به ویژه اگر مادر دارای عفونتی باشد یا در حین زایمان شدیداً استرس داشته باشد.

·        خطر غرق شدن نوزاد: در صورتی که نوزاد به طور ناگهانی وارد آب شود، ممکن است غرق شود.

بنابراین، همانند هر روش دیگری برای زایمان، زایمان در آب نیز با برخی خطرات همراه است. برای کاهش این خطرات، حضور یک پزشک متخصص در زایمان در آب و نظارت دقیق و کافی بر زایمان لازم است.

زایمان در آب برای چه خانم‌هایی مناسب است؟

زایمان در آب برای بسیاری از خانم‌ها، مخصوصاً آن‌هایی که حالت سلامتی عادی دارند و نوزادشان نیز به طور طبیعی در رحم رشد کرده باشد، مناسب است. اما برای بعضی از خانم‌ها، زایمان در آب ممکن است مناسب نباشد. برخی از عواملی که باعث محدودیت زایمان در آب می‌شوند عبارتند از:

·        ابتلا به یک بیماری مزمن

·        ابتلا به عفونت‌های قابل انتقال جنسی

·        ابتلا به پیش‌زایمانی‌های هشداردهنده

·        وجود مشکلات قلبی یا تنفسی

·        زایمان چند قلوهای قابل تشخیص

·        برخی از مشکلات نوزادی مانند استعداد به اختلالات قلبی

·        سابقه زایمان با سزارین در گذشته

·        وجود مشکلات جدی در طول زایمان

·        عدم اجازه پزشک با استفاده از روش زایمان در آب

در هر صورت، مشاوره با پزشک قبل از زایمان و تصمیم‌گیری درباره روش زایمان مناسب برای شما، بسیار مهم است. پزشک می‌تواند بیمار را راهنمایی کرده که آیا می‌تواند به طور ایمن درون حوضچه آب زایمان کند یا خیر؟! حتماً قبل از انتخاب روش زایمان از ایمن بودن آن برای خود اطمینان حاصل کنید.

چه شرایطی برای زایمان در آب ایده آل نیست؟

همانطور که اشاره کردیم مشاوره با پزشک قبل از زایمان و تصمیم‌گیری درباره روش زایمان مناسب برای شما، بسیار مهم است. برخی شرایط هستند که امکان زایمان در آب را مختل می‌کنند، شرایط زیر برای زایمان در آب ایده آل نیست:

1- هرپس: هرپس به راحتی در آب منتقل می‌شود. اگر مبتلا به هرپس هستید به هیچ عنوان زایمان در آب توصیه نمی‌شود.

2- وقتی جنین وارونه است: هرچند که امکان زایمان با وضعیت وارونه در آب امکان پذیر است، اما بهتر است با پزشک مشورت کرده و در صورت امکان از این روش خودداری کنید.

3- خونریزی یا عفونت بارداری: در صورت داشتن خونریزی شدید یا عفونت بارداری، زایمان در آب توصیه نمی‌شود.

4- داشتن دردهای زودهنگام برای زایمان: اگر ممکن است زایمان زودرس داشته باشید (دو یا چند هفته زودتر) توصیه می‌شود از زایمان در آب خودداری کنید.

جمع بندی

زایمان در آب یک روش طبیعی و کم خطر برای زایمان است که به مادر و نوزاد کمک می‌کند تا در محیط آرام و طبیعی زایمان کنند. با کاهش درد و استرس زایمان، کاهش خطرات و عوارض و بهبود سلامتی مادر و نوزاد را به همراه دارد. اما همانند هر روش دیگری برای زایمان، زایمان در آب نیز با برخی خطرات همراه است.

اگر در مورد زایمان در آب سوالی دارید، آن را در قسمت نظرات همین پست از زیبا باش با کارشناسان ما در میان بگذارید، ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستیم.