عمل بای پس معده (جراحی‌ گاستریک بای پس) چیست؟

بای پس معده جراحی است که با تغییر معده و روده کوچک و غذایی که می‌خورید به کاهش وزن کمک می‌کند. بعد از جراحی، شکم شما کوچکتر شده و با غذای کمتر احساس سیری خواهید کرد. غذایی که می‌خورید دیگر به قسمت‌هایی از معده و روده کوچک که غذا را جذب می‌کند نمی‌رود. به همین دلیل، بدن شما تمام کالری غذایی را که می‌خورید دریافت نمی‌کند.

اگر وزن شما زیاد است و در کاهش وزن مشکل دارید، احتمالاً پزشک عمل بای پس معده یا همان جراحی گاستریک بای پس را توصیه کند. این روش یک راه موثر برای کاهش وزن و کاهش خطر مشکلات مرتبط با وزن که عبارتند از بیماری قلبی، دیابت، فشار خون بالا، سکته مغزی، آپنه خواب و آرتریت می‌باشد. در این مقاله از زیبا باش با این روش درمان چاقی بیشتر آشنا خواهید شد. همچنین برای مطالعه درباره روش دیگر لاغری اندام یعنی عمل لیپوساکشن کلیک کنید. 

بررسی کلی عمل لاغری بای پس معده

عمل بای پس معده (Gastric Bypass) یکی از رایج‌ترین انواع جراحی‌های کاهش وزن است. در طی جراحی گاستریک بای پس، قسمت بالای معده به یک کیسه کوچک معده تبدیل می‌شود. یک حلقه از روده کوچک شما بریده شده و انتهای حلقه بالا آمده و به کیسه معده متصل می‌شود؛ این ارتباط یک آناستوموز است. انتهای دیگر حلقه روده کوچک دوباره به روده کوچک وصل می‌شود که این یک آناستوموز دیگر است.

پس از عمل بای پس معده غذا به ناحیه ای دورتر در سیستم گوارش شما هدایت می‌شود و در واقع معده را دور می‌زند. از آنجایی که غذا اکنون معده شما را دور می‌زند، بدن شما کالری زیادی جذب نمی‌کند و بعد از غذا خوردن خیلی سریعتر احساس سیری خواهید کرد.

اگر شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر دارید یا اگر BMI 35 یا بالاتر همراه با مشکلات جدی سلامتی مرتبط با وزن دارید، ممکن است پزشک شما این جراحی را پیشنهاد کند. BMI بیش از 40 معمولاً به این معنی است که شما حداقل 100 پوند اضافه وزن دارید. برای محاسبه BMI اندام خود کلیک کنید.

آیا لاغری موضعی با دستگاه کویتیشن ماندگاری دارد؟ کلیک کنید.

نحوه انجام جراحی‌ گاستریک بای پس

قبل از این جراحی بیهوشی عمومی ‌خواهید داشت. در طی عمل شما خواب و بدون درد خواهید بود. در جراحی بای پس معده 2 مرحله وجود دارد:

اولین قدم معده شما را کوچکتر می‌کند. جراح شما از منگنه‌ها برای تقسیم شکم به بخش بالایی کوچک و بخش پایینی بزرگ‌تر استفاده می‌کند. قسمت بالای معده شما (به نام کیسه) جایی است که غذایی که می‌خورید به آنجا می‌رود. کیسه به اندازه یک گردو است و حدود 28 گرم غذا را در خود جای می‌دهد؛ به همین دلیل کمتر غذا می‌خورید و وزن کم می‌کنید.

مرحله دوم دور زدن معده است. جراح شما قسمت کوچکی از روده کوچک شما (ژژونوم) را به سوراخ کوچکی در کیسه شما متصل می‌کند. غذایی که می‌خورید اکنون از کیسه به این دهانه جدید و به روده کوچک شما می‌رود. در نتیجه بدن شما کالری کمتری جذب خواهد کرد.

بای پس معده به دو صورت انجام می‌شود:

1- روش اول با جراحی باز؛ جراح شما یک برش بزرگ برای باز کردن شکم شما ایجاد می‌کند. بای پس با کار روی معده، روده کوچک و سایر اندام‌ها انجام می‌شود.

2- روش دوم: این جراحی لاپاراسکوپی نامیده می‌شود. در این روش از یک دوربین کوچک به نام لاپاراسکوپ استفاده می‌شود. این دوربین در شکم شما قرار می‌گیرد. اسکوپ به جراح اجازه می‌دهد تا داخل شکم شما را ببیند. در این جراحی:

• ·        جراح 4 تا 6 برش کوچک در شکم شما ایجاد می‌کند.
• ·        محدوده و ابزار مورد نیاز برای انجام جراحی از طریق این برش‌ها وارد می‌شود.
• ·        دوربین به یک مانیتور ویدئویی در اتاق عمل متصل است که به جراح اجازه می‌دهد در حین انجام عمل، داخل شکم شما را مشاهده کند.

مزایای لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز

• ·        بستری کوتاه‌تر در بیمارستان و بهبودی سریع‌تر
• ·        درد کمتر
• ·        جای زخم کوچکتر و خطر کمتر ابتلا به فتق یا عفونت
• ·        این جراحی حدود 2 تا 4 ساعت طول می‌کشد.

پس از عمل بای پس معده شاهد چه تغییراتی خواهیم شد؟

بریدگی‌ها (برش‌هایی) که پزشک در شکم شما ایجاد کرده است، بسته به اینکه شما جراحی لاپاراسکوپی یا باز انجام داده‌اید، احتمالاً برای چند روز تا چند هفته درد خواهند داشت. اگر بخیه دارید، پزشک این بخیه‌ها را در ویزیت بعدی شما می‌کشد. احتمالاً در چند ماه اول پس از جراحی وزن شما خیلی سریع کاهش یابد. با گذشت زمان، وزن شما ثابت می‌شود. بیشترین کاهش وزن در 12 ماه اول پس از جراحی اتفاق می‌افتد. شما در این مدت قرار ملاقات‌های منظم با پزشک خواهید داشت تا وضعیت خود را بررسی کنید.

مهم است که به این جراحی به عنوان ابزاری برای کمک به کاهش وزن فکر کنید و پس از جراحی همچنان باید رژیم غذایی سالم و ورزش منظم داشته باشید. این روند به شما کمک کرده تا به وزن دلخواه خود رسیده و از به دست آوردن مجدد وزنی که از دست داده اید جلوگیری کنید.

معمولاً بعد از عمل لاغری بای پس معده احساسات متفاوتی وجود دارد. با شروع کاهش وزن ممکن است احساس شادی یا هیجان داشته باشید. اما همچنین ممکن است از تغییراتی که باید در رژیم غذایی، فعالیت و سبک زندگی خود ایجاد کنید، احساس ناراحتی یا ناامیدی کنید. اگر نگرانی یا سوالی دارید با پزشک خود صحبت کنید.

مراقبت در خانه بعد از عمل لاغری بای پس معده

تا زمانی که بهبودی کامل پس از جراحی گاستریک بای پس حاصل شود، لازم است تغییراتی در سبک زندگی خود داشته باشید، به همین دلیل در زیر توصیه‌هایی در این زمینه به شما داشته‌ایم:

فعالیت بدنی

زمانی که احساس خستگی می‌کنید استراحت کنید. خواب کافی به بهبودی شما کمک می‌کند. سعی کنید هر روز پیاده روی کنید. پیاده روی جریان خون را افزایش داده و به پیشگیری از ذات الریه و یبوست کمک می‌کند. از انجام فعالیت‌های سنگین مانند دوچرخه‌سواری، آهسته دویدن، وزنه‌برداری یا ورزش‌های هوازی خودداری کنید تا زمانی که پزشک آن‌ها را توصیه کند.

هنگامی‌که سرفه می‌کنید یا نفس عمیق می‌کشید، یک بالش را روی برش‌های خود نگه دارید. این کار از شکم شما حمایت کرده و درد را کاهش می‌دهد. احتمالاً باید 2 تا 4 هفته از محل کار خود مرخصی بگیرید که این میزان بستگی به نوع کار شما دارد. پس از گذشت 3 تا 5 هفته به فعالیت‌های عادی خود باز خواهید گشت.

اگر پزشکتان اجازه دهد می‌توانید دوش بگیرید، پس از آن برش‌ها را خشک کنید. در 2 هفته اول یا تا زمانی که پزشک به شما بگوید بهتر است حمام نکنید.

رژیم غذایی

پزشک دستورالعمل‌های خاصی را در مورد اینکه بعد از جراحی چه بخورید به شما می‌دهد. برای 2 تا 6 هفته اول، باید رژیم غذایی مایع یا نرم داشته باشید. ذره ذره می‌توانید غذاهای جامد را دوباره به رژیم غذایی خود اضافه کنید. حتی با داشتن یک رژیم غذایی سالم، احتمالاً تا پایان عمر نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی خواهید داشت. پس از عمل بای پس معده ممکن است پس از نوشیدن چند جرعه آب یا مایعات دیگر احساس سیری کنید. مهم است که سعی کنید در طول روز آب بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید. این امکان وجود دارد که حرکات روده شما بلافاصله پس از جراحی نظم طبیعی خود را از دست بدهد.

برای جلوگیری از یبوست و زور زدن، فیبر و ملین‌های ملایم مصرف کنید. گاهی معده خیلی سریع غذا را در روده کوچک تخلیه می‌کند که به آن سندرم دامپینگ می‌گویند و ممکن است باعث اسهال، احساس ضعف، لرزش و حالت تهوع شود. همچنین می‌تواند دریافت مواد مغذی کافی را برای بدن شما سخت کند. از مصرف غذاهای پر قند مانند دسرها، نوشابه‌ها و آب میوه‌ها که به احتمال زیاد باعث ایجاد سندرم دامپینگ می‌شوند خودداری کنید.

نیم ساعت قبل از غذا و تا یک ساعت بعد از غذا مایعات ننوشید. مایعات غذا را با سرعت بیشتری وارد روده کوچک می‌کنند. تخلیه سریع معده احتمال اسهال را افزایش می‌دهد. آهسته غذا بخورید و سعی کنید هر لقمه را حدود 20 بار بجوید. برای هر وعده غذایی 20 تا 30 دقیقه زمان بگذارید. 5 یا 6 وعده غذایی کوچک یا میان وعده در روز بخورید؛ این کارها احساس سیری بیش از حد بعد از غذا را از بین برده و مشکلات مربوط به اسهال و سندرم دامپینگ را کاهش می‌دهد.

مصرف دارو

پزشک به شما خواهد گفت که آیا و چه زمانی می‌توانید داروهای خود را شروع کنید. همچنین دستورالعمل‌هایی در مورد مصرف داروهای جدید به شما می‌دهد. اگر پزشک داروی تجویزی برای درد به شما داده است، آن را طبق دستور مصرف کنید. شما باید یک دوره کامل آنتی بیوتیک مصرف کنید. اگر داروی ضددرد، معده شما را اذیت می‌کند، راهکارهای زیر را دنبال کنید:

• داروی خود را بعد از غذا مصرف کنید (مگر اینکه پزشک توصیه نکند).
• از پزشک بخواهید داروی شما را عوض کند.

مراقبت از برش و جای زخم بعد از عمل

محل برش را هر روز با آب گرم و صابون شسته و خشک کنید. از پراکسید هیدروژن یا الکل استفاده نکنید، زیرا می‌تواند روند بهبود را کند نماید. اگر زخم به لباس شما گیر می‌کند، می‌توانید آن ناحیه را با یک باند گازی بپوشانید. بانداژ را هر روز عوض کنید.

ناحیه زخم پس از عمل بای پس معده را تمیز و خشک نگه دارید. مراقبت‌ پس از عمل بخش کلیدی از درمان و ایمنی شما است. حتماً تمامی نکات را رعایت کرده و اگر هرگونه درد یا تغییری در سلامتی خود احساس کردید حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.

جمع بندی

یکی از انواع جراحی‌های کاهش وزن، عمل بای پس معده است. مانند هر جراحی دیگری، بای پس معده نیز ممکن است خطراتی به همراه داشته باشد. عوارض جراحی شامل عفونت، لخته شدن خون و خونریزی داخلی می‌باشد. با این حال جراحی گاستریک معده امروزه مورد تایید بسیاری از پزشکان قرار گرفته و شما می‌توانید با تحقیق و اعتماد به یک تیم جراحی معتبر، این عمل را انجام دهید.

در صورت داشتن هرگونه سوال یا نظر در مورد عمل بای پس معده، آن را در قسمت نظرات این پست از زیبا باش بیان کنید.